สรุปผลการดำเนินงานช่วยเหลือผู้ประสบภัยจากคลื่นสึนามิ ส่วนที่ ๒

     ๒. การพระราชทานเงินค่าอาหารกลางวันสำหรับเด็กนักเรียนในโรงเรียนที่ได้รับผลกระทบจากภัยพิบัติ เด็กนักเรียนในโรงเรียนได้รับผลกระทบจากภัยพิบัติ บ้านเรือนตั้งอยู่ใกล้ทะเลถูกคลื่นยักษ์ทำลายเสียหาย ผู้ปกครองที่ประกอบอาชีพประมงพื้นบ้าน สูญเสียอุปกรณ์และเครื่องมือประกอบอาชีพ ทำให้ครอบครัวขาดรายได้ มีเงินไม่เพียงพอต่อค่าใช้จ่ายในครัวเรือน มีผลต่อเด็ก ๆ ที่ไปโรงเรียนแล้วไม่มีเงินพอซื้ออาหารกลางวัน เนื่องจากทางโรงเรียนได้รับการจัดสรรงบประมาณที่จำกัด จึงไม่สามารถจัดเลี้ยงอาหารกลางวันนักเรียนได้ครบทุกคน เด็กนักเรียนบางส่วนจึงไม่ได้บริโภคอาหารอย่างเพียงพอและถูกสุขลักษณะ          
      สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี จึงมีพระราชประสงค์ที่จะพระราชทานความช่วยเหลือให้เด็กนักเรียนเหล่านี้ ซึ่งมีทั้งระดับประถมศึกษาและมัธยมศึกษาให้มีโอกาสบริโภคอาหารที่มีคุณค่าทางโภชนาการที่ครบถ้วนและสะอาดอย่างน้อย ๑ มื้อใน ๑ วันที่มาโรงเรียน จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้า ฯ พระราชทานเงินให้โรงเรียนนำไปจัดซื้อจัดหาวัตถุดิบที่มีคุณค่าทางโภชนาการ มีสารอาหารครบ ๕ หมู่ เพื่อประกอบอาหารกลางวันเลี้ยงเด็กนักเรียน
      การดำเนินงานสนับสนุนงบประมาณค่าอาหารกลางวัน เริ่มต้นตั้งแต่ภาคเรียนที่ ๒ ของปีการศึกษา ๒๕๔๗ (กุมภาพันธ์ ๒๕๔๘)จนถึงภาคเรียนที่ ๒ ของปีการศึกษา ๒๕๔๘ (กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๔๙) รวม ๓ ภาคเรียน ระยะเวลา ๒๑๑ วันเรียน มีเด็กนักเรียน ใน ๖ จังหวัด ได้แก่ จังหวัดระนอง ๑๖ โรงเรียน นักเรียน ๒,๐๗๔ คน จังหวัดพังงา ๓๖ โรงเรียน นักเรียน ๕,๑๗๕ คน  จังหวัดภูเก็ต ๒๙ โรงเรียน นักเรียน ๓,๗๖๔ คน จังหวัดกระบี่ ๓๑ โรงเรียน นักเรียน ๒,๘๓๐ คน จังหวัดตรัง ๑๔ โรงเรียน นักเรียน ๑,๕๓๒ คน จังหวัดสตูล ๙ โรงเรียน นักเรียน ๑,๗๙๒ คน รวมจำนวนนักเรียน ๑๗,๑๖๗ คนในโรงเรียนที่ได้รับผลกระทบจากภัยพิบัติ จำนวน ๑๓๕ โรงเรียน ได้รับประทานอาหารกลางวันอย่างถูกหลักโภชนาการที่โรงเรียนจัดให้ในวันเรียน เป็นการส่งเสริมพัฒนาการด้านการเจริญเติบโตทั้งทางร่างกายและสติปัญญา และสนับสนุนความสามารถในการเรียนรู้ของเด็กนักเรียน

     ๓. การจัดตั้งศูนย์การเรียนชุมชนชาวมอแกน อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะสุรินทร์ อำเภอคุระบุรี จังหวัดพังงา อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะสุรินทร์ ในทะเลอันดามัน เป็นสถานที่ท่องเที่ยวที่มีชื่อเสียงของจังหวัดพังงา และยังเป็นที่อยู่ของชาว “มอแกน”ซึ่งปกติอาศัยอยู่ในเรือ ร่อนเร่จับปลาอยู่ในท้องทะเล แต่ในช่วงฤดูมรสุม (พฤษภาคม – พฤศจิกายน)ชาวมอแกนจะขึ้นไปสร้างบ้านเรือนชั่วคราวบนหมู่เกาะสุรินทร์เพื่อหลบพายุ บางส่วนยังทำงานรับจ้างกับอุทยานแห่งชาติหมู่เกาะสุรินทร์ด้วย
      จากการสำรวจพื้นที่จังหวัดพังงาภายหลังการเกิดธรณีพิบัติภัย พบว่า มีชุมชนชาวมอแกนที่ได้รับอนุญาตให้ตั้งหมู่บ้านอยู่ในบริเวณเกาะสุรินทร์ใต้ อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะสุรินทร์ อำเภอคุระบุรี จำนวน ๔๘ ครอบครัว ประชากรประมาณ ๑๘๔ คน ในจำนวนนี้มีเด็กและเยาวชนวัย ๓ – ๑๖ ปี จำนวนมาก ซึ่งไม่รู้หนังสือและไม่มีโอกาสได้เรียน          
      สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงมีพระราชปณิธานที่จะพระราชทานความช่วยเหลือและพัฒนาการศึกษาแก่ประชาชนโดยไม่คำนึงถึงเชื้อชาติ ศาสนา เผ่าพันธุ์
โดยเฉพาะชนกลุ่มน้อยที่ด้อยโอกาส เมื่อทรงทราบถึงสภาวะความด้อยโอกาสทางการศึกษาของชาวมอแกน จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้า ฯ  ให้ดำเนินการจัดตั้งศูนย์การเรียนชุมชนชาวมอแกน อันเป็นเขตพื้นที่จัดการพิเศษในเขตอุทยานแห่งชาติหมู่เกาะสุรินทร์ อำเภอคุระบุรี จังหวัดพังงา เพื่อให้ชาวมอแกนเหล่านี้มีโอกาสได้เรียนหนังสือ หัดอ่าน - เขียนภาษาไทย เรียนรู้ที่จะดำรงชีพในสังคมไทยที่เป็นเสมือนบ้านของพวกเขาเหล่านั้น ในการนี้ มีหน่วยงานร่วมดำเนินงานสนองพระราชดำริ ได้แก่ อำเภอคุระบุรี กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่าและพรรณพืช  สำนักบริหารงานการศึกษานอกโรงเรียน กระทรวงศึกษาธิการ โดยสำนักงานโครงการสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารีเป็นผู้ประสานความร่วมมือระหว่างหน่วยงานต่าง ๆ และได้ขอพระราชทานเงินสนับสนุนการดำเนินงานของศูนย์การเรียน อาทิ การจัดซื้อวัสดุ อุปกรณ์การเรียนการสอน สื่อการศึกษา ค่าตอบแทนครูผู้สอน การจัดอาหารกลางวันและอาหารเสริมนม  ระบบพลังงานแสงอาทิตย์ สื่อการเรียนทางไกลผ่านดาวเทียม โทรทัศน์ เครื่องเล่นดีวีดี วิทยุเทป
     การจัดตั้งศูนย์การเรียน เริ่มต้นตั้งแต่เดือนมีนาคม พ.ศ.๒๕๔๘ ก่อสร้างศูนย์การเรียนจนเสร็จสิ้นในเดือนเมษายน พ.ศ.๒๕๔๘ เริ่มรับนักเรียนได้ตั้งแต่เดือนพฤษภาคม พ.ศ.๒๕๔๘ เป็นต้นมา และคาดว่าจะให้การสนับสนุนต่อไปถึงประมาณเดือนพฤษภาคม พ.ศ.๒๕๔๙  รวมระยะเวลาประมาณ ๑ ปี เมื่อมีศูนย์การเรียนสำหรับชุมชนชาวมอแกนที่เกาะสุรินทร์ มีครูผู้สอนประจำที่ได้รับพระราชทานเงินเดือน เด็กชาวมอแกนจำนวนประมาณ ๖๐ คน มีโอกาสได้รับประทานอาหารกลางวันที่ถูกหลักโภชนาการที่โรงเรียนจัดให้ในวันเรียน มีโอกาสเรียนหนังสือ โดยมีเป้าหมายเบื้องต้นที่จะให้สามารถพูด อ่าน เขียนภาษาไทยและคิดเลขได้

     ๔.การส่งเสริมการเจริญเติบโตและพัฒนาการของเด็กเล็ก สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเห็นความสำคัญของการพัฒนาเด็กตั้งแต่ทารกแรกเกิด เพื่อให้เด็กเจริญเติบโตและแข็งแรง มีพัฒนาการที่ดีในทุก ๆ ด้าน พร้อมที่จะเข้าศึกษาต่อในโรงเรียนต่อไป สำหรับพื้นที่ที่ประสบภัยพิบัติ ทรงพระราชดำริให้ดำเนินงานโครงการช่วยเหลือและพัฒนาเด็กก่อนวัยเรียนขึ้นในชุมชนหรือหมู่บ้านที่ต้องการความช่วยเหลือ เพื่อช่วยเหลือครอบครัวที่ประสบภัย ช่วยให้เด็กเล็กที่บิดามารดาเสียชีวิต สูญหาย ได้รับการเลี้ยงดูอย่างเหมาะสม      
     ในตำบลศาลาด่าน อำเภอเกาะลันตา จังหวัดกระบี่ ประกอบด้วยหมู่บ้านที่อยู่ในเขตบริการด้านการศึกษาของโรงเรียนชุมชนบ้านศาลาด่าน จำนวน ๖ หมู่บ้าน เป็นพื้นที่ที่ยังไม่มีสถานดูแลเด็กก่อนวัยเรียน ซึ่งถ้าจะส่งเด็กเล็กไปเข้าศูนย์พัฒนาเด็กเล็กที่อื่น เด็ก ๆ จะต้องเดินทางไปไกล ผู้ปกครองจึงไม่นิยมส่งบุตรหลานไปเรียน ทำให้โอกาสที่เด็กจะได้รับการดูแลอย่างถูกต้องลดน้อยลงไป ซึ่งหากเด็ก ๆ ไม่ได้รับการเตรียมความพร้อมที่ดี อาจส่งผลต่อคุณภาพชีวิตเด็กนักเรียน โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ในการพัฒนาเด็กตั้งแต่วัยก่อนเข้าเรียน เนื่องจากการมีพัฒนาการที่ดี เติบโตสมวัย จะเป็นพื้นฐานที่ดีของการศึกษาในอนาคตต่อไปอีก ดังนั้น จึงมีประโยชน์อย่างมาก ที่จะจัดตั้งศูนย์พัฒนาเด็กเล็กในพื้นที่ดังกล่าวโดยให้โรงเรียนที่ตั้งอยู่ในพื้นที่เป็นผู้ดำเนินการควบคุมดูแล เนื่องจากจะสามารถดูแลเด็กได้อย่างต่อเนื่องในระดับการเรียนที่สูงขึ้น
      ทางสำนักงานโครงการสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ จึงได้ดำเนินงานจัดตั้งศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก ในโรงเรียนชุมชนบ้านศาลาด่าน ตำบลศาลาด่าน อำเภอเกาะลันตา จังหวัดกระบี่ โดยจะได้มีการจัดสร้างอาคารศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก ให้การสนับสนุนค่าตอบแทนผู้ดูแลเด็ก ค่าอาหารกลางวันและอาหารเสริม ระยะเวลา ๑ ปี โดยหลังจากนั้นองค์กรท้องถิ่นจะได้รับช่วงการดูแลต่อไป โดยมีหน่วยงานในพื้นที่ที่ร่วมรับผิดชอบ ได้แก่ โรงเรียนชุมชนบ้านศาลาด่าน องค์การบริหารส่วนตำบลศาลาด่าน และสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษากระบี่          
      ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กชุมชนบ้านศาลาด่าน เริ่มต้นการก่อสร้างในเดือนมีนาคม พ.ศ.๒๕๔๙ จนแล้วเสร็จในเดือนพฤษภาคม พ.ศ.๒๕๔๙ สามารถรับเด็กนักเรียนได้ตั้งแต่ภาคการศึกษาแรกของปีการศึกษา ๒๕๔๙ เป็นต้นไป เมื่อชุมชนนี้มีศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก ก็จะทำให้เด็กก่อนวัยเรียนที่เป็นลูกหลานชาวบ้านในพื้นที่ได้รับการดูแลอย่างถูกต้องและเหมาะสม ในขณะที่ผู้ปกครองต้องไปประกอบอาชีพ โดยคาดว่าจะมีเด็กเล็กก่อนวัยเรียนเข้ารับการดูแลที่ศูนย์ ฯ ประมาณปีละ ๔๐ คนก่อนที่จะผ่านขึ้นชั้นเรียนในระดับปฐมวัยต่อไป

     ๕.การส่งเสริมและพัฒนาอาชีพประชาชนในพื้นที่ประสบภัย  การดำเนินงานโครงการฟื้นฟูประชาชนที่ได้รับผลกระทบจากภัยพิบัติ หนึ่งในกิจกรรมที่จะช่วยฟื้นฟูและพัฒนาศักยภาพการดำรงชีวิต คือการส่งเสริมและพัฒนาอาชีพท้องถิ่น ให้ประชาชนที่สนใจมารวมกลุ่มกันประกอบอาชีพ เพื่อให้มีความรู้และทักษะในการประกอบอาชีพ สามารถสร้างรายได้ให้แก่ครอบครัว เสริมสร้างความหลากหลายทางรายได้ เป็นการสร้างความมั่นคงในชีวิต นอกจากนี้ การทำงานร่วมกันเป็นกลุ่ม เป็นการสร้างความสามัคคีในชุมชน เสริมสร้างจิตสำนึกเพื่อส่วนรวม สมาชิกได้เรียนรู้วิธีการดำเนินการของกลุ่มอาชีพ เช่น การลงทุน การทำบัญชี การบริหารจัดการ โดยใช้ระบบทำงานด้วยการร่วมกันคิด ร่วมกันทำ ตามแนวทางของหลักการสหกรณ์                        
      กิจกรรมในโครงการส่งเสริมอาชีพ ประกอบด้วย การจัดโครงการฝึกอบรมให้ความรู้ที่เป็นทักษะวิชาชีพ และสร้างกระบวนการทำงานเป็นกลุ่ม จัดสร้างอาคารสถานที่ประกอบการ จัดหาเครื่องมือ วัสดุ อุปกรณ์ จัดตั้งเงินกองทุนหมุนเวียน เป็นการดำเนินงานในหมู่บ้านที่ได้รับผลกระทบจากภัยพิบัติ จำนวน ๖ หมู่บ้าน ใน ๓ จังหวัด ได้แก่ จังหวัดระนอง ๒ กลุ่ม จังหวัดพังงา ๒ กลุ่ม และจังหวัดตรัง ๒ กลุ่ม   ได้แก่ กลุ่มอาชีพกระเทาะเปลือกเมล็ดมะม่วงหิมพานต์ บ้านทุ่งละออง ตำบลบางวัน อำเภอคุระบุรี จังหวัดพังงา กลุ่มอาชีพถนอมอาหารทะเล บ้านบางเบน ตำบลม่วงกลวง อำเภอกะเปอร์ จังหวัดระนอง บ้านหาดทรายดำ ตำบลหงาว อำเภอเมือง จังหวัดระนอง และบ้านฉางหลาง ตำบลไม้ฝาด อำเภอสิเกา จังหวัดตรัง กลุ่มอาชีพทำผ้าบาติก บ้านในไร่ ตำบลนาเตย อำเภอท้ายเหมือง จังหวัดพังงา กลุ่มอาชีพทำดอกไม้ประดิษฐ์จากเปลือกหอย บ้านโคกสะท้อน ตำบลเกาะลิบง อำเภอกันตัง จังหวัดตรัง
      
                                 การสนับสนุนด้านการตลาดของร้านภูฟ้า